Jedną z często przytaczanych cech charakterystycznych dla dzieci autystycznych jest istnienie u nich izolowanych obszarów umiejętności.
Wiele z tych dzieci prezentuje izolowane obszary wyjątkowych zdolności (zdolności wyspowe), które są zaskakujące przy ich ogólnie niskim poziomie funkcjonowania.
Czasami zachowania te odzwierciedlają normalny poziom funkcjonowania, który tylko wydaje się być wyjątkowy na tle niższego poziomu funkcjonowania w innych sferach.
Literatura podaje, że około 5 do 15 % dzieci autystycznych posiada pewnego rodzaju szczególne uzdolnienia.
Zespół sawanta (ang. Savant Syndrome) to niezwykła dysfunkcja mózgu, która polega na tym, że osoby upośledzone umysłowo prezentują ponadprzeciętne zdolności. Sawanci zwykle mają doskonałą pamięć mechaniczną i potrafią zapamiętać raz przeczytaną informację do końca życia.
Uszkodzenie lewej półkuli mózgu skutkuje większą aktywnością prawej półkuli w celu zrekompensowania utraconych funkcji. W ten sposób wielu sawantów prezentuje fenomenalne zdolności w takich dziedzinach, jak muzyka, plastyka, rzeźba, gdyż „intuicyjna” prawa półkula odpowiada właśnie za zdolności artystyczne.
Dzieci te dalej mają problem z relacją przyczyna – skutek.